donderdag 1 september 2011

Melden van seksueel misbruik nederlandse jeugdzorg

Kinderen in instellingen en pleeggezinnen worden daar drie tot vier keer vaker slachtoffer van seksueel misbruik dan jongeren die thuis wonen. Tussen 2008 en 2010 komt misbruik in de jeugdzorg schokkend vaak voor, stellen leidse wetenschappers in een niet gepubliceerd onderzoeksrapport in opdracht van de commissie Rieke Samson. Uit huis geplaatste jongeren met een licht verstandelijke beperking zijn zelfs tien keer vaker slachtoffer.

Melden van seksueel misbruik is onveilig, de helft van de ondervraagde jongeren die slachtoffer werd van seksueel misbruik in de jeugdzorg, durft zelfs in de anonieme vragenlijst niet te melden wie de dader is. Degenen die wel antwoorden, noemden medewerkers van de instelling als dader, maar ook pleegouders of groepsgenoten.

De commissie-Samson onderzoekt in opdracht van de Tweedekamer seksueel misbruik van minderjarigen die door overheid in instellingen of pleeggezinnen zijn geplaatst. De commissie is in 2010 opgericht in navolging van de commissie-Deetman, die onderzoek deed naar misbruik binnen katholieke kerk. Het verschil met de meldingen die Deetman ontvangt, is dat de kinderen in de jeugdzorg veelal eerder door hun ouders al zijn verwaarloosd of mishandeld en daarom onder verantwoordelijkheid van de overheid in een instelling zijn geplaatst.

Gevallen van seksueel misbruik

Een deel van het onderzoek van de commissie-Samson gaat over hedendaags risico op seksueel misbruik in jeugdzorg. Dat is op twee manieren gemeten: door jongeren vragenlijsten te laten invullen en door jeugdzorg medewerkers zelf te vragen naar gevallen van seksueel misbruik die hun bekend zijn. Volgens de vragenlijsten die door jongeren zijn ingevuld zouden 188 per 1.000 kinderen zijn misbruikt. Uit rapportage van jeugdzorg medewerkers komt een getal van 3,2 op de 1.000 naar voren voor pleeggezinnen of instellingen.

Het grote verschil is te verklaren doordat de meeste slachtoffers niet met jeugdzorg medewerkers praten over wat hun is overkomen. De wetenschappers van de universiteit Leiden gebruikten dezelfde meetmethode eerder om te onderzoeken hoe vaak misbruik voorkomt onder álle kinderen in nederland. Ook destijds liepen de gegevens van professionals en jongeren sterk uiteen. Maar in beide vergelijkingen komt wel naar voren dat kinderen in de jeugdzorg een drie tot vier keer hoger risico lopen slachtoffer te worden dan jongeren die thuis wonen.

Risico

Vooral kinderen met licht verstandelijke beperking in jeugdzorg lopen risico: zij worden tien keer vaker slachtoffer dan kinderen die thuis wonen. Ook komt seksueel misbruik vaker voor bij meisjes dan bij jongens en vaker in jeugdzorginstellingen dan in pleeggezinnen. Daarom moeten jeugdzorginstellingen alleen worden ingezet als tijdelijke noodoplossing, vinden de onderzoekers. Juist de aanwezigheid van 24-uurszorg leidt tot gefragmenteerde opvoeding met weinig continuïteit en stabiliteit in de relaties tussen kinderen en hun professionele opvoeders.

Slachtoffers van misbruik in jeugdzorg kunnen zich nog steeds melden bij de commissie, die onder leiding staat van voormalig procureur-generaal Rieke Samson. Het eindrapport wordt oktober 2012 verwacht.

Labels: Jeugdzorg