vrijdag 8 oktober 2010

Nobel Prijs Vrede naar mensenrecht activist Liu Xiaobo

Van te voren gonsde het over 237 kandidaten waaronder Helmut Kohl. Naast personen kan de prijs ook naar organisaties gaan, dit jaar waren het Internet en de europese unie genomineerd. Vanochtend werd bekend dat de chinese dissident Liu Xiaobo heeft gewonnen. Een paar weken geleden pleitte de voormalig tjechische president Václav Havel om deze prijs aan Liu te geven. Direct kwam een reactie van de Chinezen dat de Noren op hun tellen moeten passen. De druk was groot en het is dapper van Noorwegen dat de prijs aan hem is toegekend.

Liu Xiaobo was éen van de studenten die bloedvergieten wilden voorkomen bij het protest in 1989 op het Plein van de hemelse vrede. Sindsdien is hij criticus van de chinese staat en hij vecht voor meer vrijheid en democratie, de man schrijft werkelijk prachtig met scherpe pen. Dat is hem duur komen te staan, na de demonstratie van 1989 zat hij vijf jaar achter tralies. In 1996 werd hij opnieuw veroordeeld tot dwangarbeid en werkkamp omdat hij pleit voor het meerpartijenstelsel en hij wil onderhandeling met de Dalai Lama. Buiten de gevangenis werd hij voortdurend gecontroleerd door de overheid en had huisarrest. Nu is hij een literatuur professor die vast zit voor zijn kritiek op het chinese communistische regiem.

Verbeter rechtspraak en respecteer mensenrechten

Het door hem geschreven charter 2008 is geïnspireerd op de tjechische democratiserings- beweging en is blauwdruk voor democratie in china. Lia Xiaobo fileert werkelijk het chinese éenpartij systeem, alle dingen die misgaan zet hij vlijmscherp op een rij en komt dan met 19 stappen die leiden tot democratisering. Het handvest pleit voor een bétere rechtspraak en náleving van de mensenrechten. Zo'n 10.000 dissidente kunstenaars en journalisten hebben ondertekend, nou dat is echt in het verkeerde keelgat geschoten in Peking. De chinese versie van het manifest werd onmiddellijk van het internet gehaald en veel mensen kregen bezoek van de politie en werden zwaar onder druk gezet. Liu Xiaobo als auteur is eruit gepikt en ten voorbeeld gesteld, rond kerstmis 2009 werd hij veroordeeld tot 11 jaar achter tralies wegens opruiende activiteiten. Nou zit de arme man geïsoleerd in de noordelijke provincie Lia Ling op zo'n 300 kilometer van Peking. Willens en wetens is hij uit het centrum van de macht gehaald en de vraag is of zijn familie hem kan bereiken. Hoe dan ook vroeg of laat móet hij horen over zijn Prijs, de informatiestromen zijn niet allemaal af te sluiten door de overheid. Zo'n zware straf wegens subversie, normaal kun je daar 15 jaar voor krijgen, hij heeft 11 jaar gehad - china is niet blij met hem.

December 27, 2009: europese unie tégen zware vervolging

Kramp in de billen

Peking zit om deze tijd van het jaar altijd met kramp in de billen want ze zullen toch niet een van onze chinese dissidenten die prijs geven. Als de dood voor de Nobelprijs is china zéker sinds de Dalai Lama hem heeft gekregen, daar is china echt ontzettend kwaad om geworden. Eigenlijk staan er steeds chinese dissidenten op de lijst, dit keer vier. China zet de hakken in het zand en stelt dat het buitenland er niets mee te maken heeft. Ze hebben druk uitgeoefend en we zullen de komende maanden wel meer gaan merken van boze reacties of wrevel tegenover de westerse wereld. Volgens china is de mensenrechten situatie niet zo slecht, de chinezen zijn er juist op vooruit gaan en hebben vrijheid. Toch is Lia Xiaobo het levend bewijs dat het niet het geval is. Sommigen vinden het niet beleefd op dat soort zwarte kantjes van china te wijzen. Er zijn dissidenten die zeggen dat internationale aandacht voor dissidenten goed is, op China moet men zo hard mogelijk kritiek leveren anders verandert hier nooit wat. Een andere Chinese dissident vorig jaar werd bekroond met de Europese Anrej Sacharov mensenrechten prijs en zijn vrouw zegt dat hij minder goed behandeld wordt en de toegang tot hem is verminderd. Aan de andere kant, gisteren niemand wist wie Liu Xiaobo is, vandaag is er het bewustzijn van een bepaald aspect van China. En voor hem de prijs zal een ongelooflijke boost, dat is zeker.

Verklaring van het Nobelcomite

Het Noorse Nobelcomite heeft besloten de prijs voor de vrede 2010 te te kennen aan Liu Xiaobo vanwege zijn lange en geweldloze strijd voor de fundamentele mensenrechten in china. Het comité gelooft sinds lang in de nauwe band tussen vrede en mensenrechen. Deze rechten zijn een voorwaarde voor de broederschap tussen de naties waarover Albert Nobel schreef in zijn testament. De laatste decennia heeft china economische ontwikkeling doorgemaakt zoals nimmer in de geschiedenis. In omvang heeft het land nu 's werelds tweede economie, honderden miljoenen mensen zijn uit armoede losgewerkt, ruimte voor deelname aan politiek is verbreed. Vanwege de nieuwe status is meer verantwoordelijkheid van china voor haar binnenlandse vrijheden terecht. China handelt in strijd met verschillende internationale overeenkomsten en ook in strijd met de eigen bepalingen over politieke rechten.

President van Nobel comité Thorbjoern Jagland, 8 okt 2010

Artikel 35 van de chinese grondwet regelt dat de burgers van de volksrepubliek vrijheid van meningsuiting genieten, van pers, vergadering, vereniging, optocht en van demonstratie. In de praktijk bleken deze vrijheden duidelijk ingekort te worden voor de burgers. Al méer dan twee decennia is Liu Xiaobo een sterke woordvoerder voor het handhaven van de fundamentele rechten van de mens in china. Hij nam deel aan het protest op het Plein van de hemelse vrede in 1989. Hij is een toonaangevende auteur achter Charta 08, het manifest van de mensenrechten in china dat werd gepubliceerd op de 16e verjaardag van de VN universele verklaring van de rechten van de mens. Het jaar daarop werd Liu veroordeeld tot 11 jaar gevangenis en twee jaar ontzetting uit politieke rechten vanwege aanzetten tot ondermijnen van staatsmacht.

Liu heeft voortdurend volgehouden dat deze veroordelingen china's eigen grondwet en de fundamentele mensenrechten schenden. De campagne voor het handhaven van universele mensenrechten wordt gevoerd door veel chinezen, zowel het land zelf als in het buitenland. Door de uitgedeelde strenge straffen is Liu uitgegroeid tot het belangrijkste symbool van de brede strijd voor de mensenrechten.

Bert Kerkhof

Lees verder …

New York - Door vervolging van de meest prominente dissident van China Liu Xiaobo in een vooraf bepaald politieke proces, toont de Chinese regering minachting voor de universele mensenrechten, aldus Human Rights Watch 22 december 2009: China: Liu Xiaoboa's trial is a travesty of justice

Labels: MensenRechten, Showbiz